امروزه برای تامین انرژی در صنعت برق و همچنین بخش عظیمی از توزیع انرژی الکتریکی (به ویژه در فشار ضعیف) از کابل ها استفاده می شود. البته برای انتقال انرژی الکتریکی فشار متوسط و قوی نیز در برخی موارد از کابل های مخصوص استفاده می شود. کاربرد کابل ها در تاسیسات الکتریکی بسیار وسیع و دارای اهمیت زیادی است. کارخانجات کابل سازی انواع بسیار زیادی از کابل ها را برای مصارف عمومی و خصوصی تولید می کنند.
همچنین امروزه استفاده از سیستم کابلی نسبت به خطوط هوایی مناسب تر است. پیش بینی می شود در آینده نزدیک کابل های زیر زمینی جایگزین خطوط هوایی می شود و هزینه سیستم کابل های فشار قوی که در دهه اخیر کاهش یافته است احتمالاً در آینده بیشتر هم کاهش خواهد یافت. در این نوشته از بخش دانلود رایگان مهندس یار، به بررسی محاسبات سیم و کابل در یک جزوه نسبتاً کامل می پردازیم.
کابل چیست؟
هر نوع هادی که جریان برق را از خود عبور داده و توسط موادی از محیط اطراف خود عایق شده باشد را کابل می نامند. کابل ها بر اساس نوع کاربردی که دارند بسیار متنوع هستند و به شکل های گوناگون در بازار یافت می شودن. ساختمان و اجزای تشکیل دهنده کابل های مخابراتی کاملاً با کابل های مورد استفاده در صنعت برق فشار قوی و فشار ضعیف تفاوت دارند.
اما به طور کلی کابل ها همواره از دو قسمت اصلی هادی و عایق تشکیل می گردند. تفاوت کابل ها ناشی از نوع کاربرد آن ها است. یعنی نوع کاربردشان موجب می شود که جنس، شکل، تعداد، سطح مقطع هادی ها و عایق ها با یکدیگر تفاوت داشته باشند. این تفاوت ها موجب تقسیم بندی کابل ها می گردد.
مشخصات هادی کابل
هادی ها از سیم مسی تقریباً خالص و دارای انعطاف قابل قبول یا از آلومینیوم یا آلیاژ های مخصوص ساخته می شوند. در صورتی که بخواهیم از کابلی با هادی آلومینیوم برای کابل کشی هوایی استفاده کنیم باید یک رشته آن فولاد باشد. سطح مقطع هادی ها با توجه به مقدار جریان عبوری و نوع کاربرد در اندازه های گوناگون و شکل های متفاوت درست می شود.
دایره ای شکل تک رشته با علامت اختصاری (re) و چند رشته با علامت اختصاری (rm)
مثلثی (سه گوش) شکل تک رشته با علامت اختصاری (se) چند رشته با علامت (sm)
مشخصات عایق کابل
مهم ترین و بیشترین عایقی که در ساختمان کابل ها به کار می رود PVC یا پلی وی نیل کلراید است. PVC عایقی غیر قابل اشتعال است و این مزیت خوبی برای کابل ها به شمار می رود. PVC دارای انعطاف پذیری زیادی بوده و تنها عیب آن این است که در درجه حرارت حدود صفر و زیر صفر آن را نمیتوان برای عملیات کابل کشی مورد استفاده قرار داد. مواردی مانند ارزانی، تولید انبوه و سادگی ساخت باعث شده که بیش از 90 در صد کابل های فشار ضعیف از این عایق درست شوند. نوعی عایق دیگر بنام PET یا پلی اتیلن برای کابل ها به کار می رود که آتشزا بوده و در مکان های خاصی از آن استفاده می شود.
در بعضی از کابل ها از عایق لاستیکی استفاده می شود که کاربرد زیادی ندارد. عایق های دیگری همچون کاغذ و برخی ترکیبات شیمیایی در بعضی کابل های مخصوص مورد استفاده قرار می گیرند. این عایق ها بر اساس شرایط کاری و محیطی و نوع مصرفی که دارند، از استحکام مکانیکی و مشخصه الکتریکی لازم برخوردار می باشند.
عایق لاستیکی و کابل روغنی
از عایق لاستیکی در جاهایی که احتیاج به چرخش زیاد باشد نیز استفاده می کنند. در بعضی از کابل ها، عایق هادی ها کاغذ از جنس کاغذ است. ابتدا ذرات بخار و هوای داخل کاغذ را گرفته و به روغن که عایق خوبی می باشد آغشته می کنند. ضخامت کاغذها بسیار کم است و دور هر هادی چندین دور پیچیده می شود. به این کاغذها کاغذ اشباع شده می گویند. روی نوار روغنی یک کاغذ متالیزه از جنس آلومینیوم می پیچند که وظیفه دارد میزان مغناطیسی اطراف هر هادی را را محدود نموده و از اثر آن روی میدان مغناطیسی فاز دیگر بکاهد.
از کابل های روغنی بیشتر در فشار متوسط استفاده می گردد و به علت گرانی خود کابل و همچنین مفصل و سر کابل در فشار ضعیف به ندرت استفاده می شود. ممکن است به جای یک غلاف سربی از سه غلاف که به دور هر فاز پیچیده شده استفاده شود. در این صورت به آن کابل روغنی سه غلافه می گویند. برای جلوگیری از اشتباه و جهت تشخیص سیم های کابل از یکدیگر، عایق سیم های هادی را در رنگ های مختلف انتخاب می کنند.
برآورد درخواست نیروی برق (دیماند)
برای فراهم کردن مقدمات تامین نیروی برق هر المانی (انشعاب، پست، مولد) لازم است قبل از اقدام به تهیه طرح تاسیسات الکتریکی و در مراحل اولیه مطالعات معماری و ساختمانی حداکثر درخواست (دیماند) نیروی برق آن را برآورد کرد.
روش صحیح تخمین حداکثر درخواست بر اساس محاسبه توان کل نصب شده و اعمال ضرایب همزمانی مناسب استوار است، به شرط آنکه تجربیات گذشته که از طرح های مشابه در محل به دست آمده باشد این محاسبه را تایید کند.
پیش بینی حداکثر درخواست، مخصوصاً از نظر وسائل و دستگاه های قابل حمل روشنایی، تعداد پریز های نصب شده و غیره شدیداً وابسته به عرف و عادات محلی است. لذا در اغلب موارد لازم خواهد بود حداکثر تقاضا بیش از مقادیر به دست آمده از راه محاسبه انتخاب شود.
اصولاً مطالب این بخش جنبه راهنمایی دارد و مقادیر به دست آمده ازمراعات مفاد آن را نباید بدون بررسی ها و مطالعات محلی به کار برد. ازطرف دیگر لازم خواهد بود در پیش بینی حداکثر درخواست عواملی نظر رشد سریع کیفیت زندگی از یک طرف و افزایش طبیعی مصرف در طول عمر تاسیسات از طرف دیگر مورد نظر باشد.
عناوین جزوه آموزشی محاسبات سیم و کابل
در این جزوه طبق عناوین و سرفصل های زیر مبحث مهم محاسبات سیم و کابل پوشش داده شده است:
برآورد توان کل نصب شده
غیر همزمانی – تخمین ضریب همزمانی
محاسبه عمومی شبکه های تأسیسات الکتریکی
محاسبه توان ماکزیمم مصرفی (دیماند)
ضریب کارایی
ضریب هم زمانی
نسبت بار به مساحت
اثر جریان های اتصال کوتاه
ولتاژ نامی سیستم
افت ولتاژ در سیستم های فشار ـ ضعیف
محاسبات عمومی شبکه روشنایی
محاسبه شبکه های دو سیم با جریان متناوب
محاسبه شبکه روشنائی سه فاز چهارسیمه (با سیم نول) با جریان متناوب
شبکه سه فاز با بار نامتعادل
شبکه روشنائی دو فاز (سه سیمه) با جریان متناوب
محاسبات الکتریکی شبکه روشنائی مینیموم مقدار سیم ها و مواد مصرفی
محاسبه سیم ها بر اساس گرمای ایجاد شده و اصلاح استقامت مکانیکی
مدارهای الکتریکی (کابل کشی – سیم کشی)
ساختمان کابل ها
هادی ها
عایق ها
غلاف کابل ها
ساختمان سیم ها در کابل ها (سیم یا رشته، هادی، هسته کابل)
ولتاژ اسمی
جریان مجاز حرارتی یک هادی یا جریان اسمی
کابل ها در سیستم های DC
انتخاب سطح مقطع هادی
ظرفیت عبور جریان (شرایط ، تعاریف و قوانین )
کابل های قدرت برای ولتاژهای تا kV 30
طراحی و طراحی پروژه نصب در فضای آزاد
مشخصه های منبع یا منابع تغذیه
انواع سیم کشی و طریقه های نصب آن
تجهیزات حفاظتی
پیشگیری از تاثیر متقابل بین تاسیسات الکتریکی وغیر الکتریکی
نوع درخواست نیروی برق
منابع تغذیه اضطراری
توصیه هایی برای کابل کشی
اصول و روش های نصب کابل های هوایی
نصب کابل روی دیوار و سقف
نصب کابل روی سینی کابل
اصول و روش های نصب کابل های زمینی
نصب کابل در داخل کانال خاکی
نصب کابل در داخل کانال پیش ساخته
نصب کابل در داخل شافت
استاندارد و مشخضات کابل های زیرآبی
کابلشوها، سرکابل ها و مفص لها
نصب درون داکت
دانلود جزوه آموزشی محاسبات سیم و کابل
در این بخش می توانید ببا لینک مستقیم این جزوه ارزشمند را دانلود فرمایید:
محصولات مهندس یار در زمینه سیم و کابل و تاسیسات الکتریکی
اگر به مبحث مهم تاسیسات الکتریکی ساختمان علاقه دارید، به شما توصیه می کنیم حتماْ از مجموعه آموزشی ۲۲ ساعته ای که در این مورد توسط مهندس کرمی نیا تالیف شده است استفاده نمایید. این فیلم آموزشی جزء کامل ترین مجموعه های آموزشی این مبحث به زبان فارسی بوده و هم برای آزمون نظام مهندسی و هم برای مهندسان شاغل در صنعت تاسیسات الکتریکی ساختمان قابل استفاده است:
آموزش تاسیسات الکتریکی ساختمان
همچنین در صورتی که هنوز یادگیری نرم افزار etap را شروع نکرده اید، به شما توصیه میکنیم از پکیج جامع آموزش etap که در صفحه زیر قرار دارد دیدن فرمایید:
مولف این پکیج هم مهندس کرمی نیا بوده و شامل پیشرفته ترین مباحث کاربردی نرم افزار etap با توضیح بسیار روان و کاربردی و مثال های کاربردی گوناگون می باشد.
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.